ما همه گاهی اوقات احساس بی کفایتی کرده ایم.در کار اشتباه فاحشی می کنیم،معشوقه مان رهایمان می کند،بیش از اندازه به سخن احمقانه ای که سر ناهار گفتیم فکر می کنیم.اما در حالیکه لحظات عدم احساس امنیت و بی کفایتی بخشی از انسان بودن هستند،اما احساسات پیوسته و مداوم بقدر کفایت خوب نبودن ممکن است بیانگر برخورداری از عزت نفس پایین باشند.
عزت نفس که احترام به خود (توجه به علائق شخصی)،خود ارزشی و مناعت طبع (احترام به خویش)نیز نامیده می شود به معنای چگونگی دیدی است که نسبت به خودمان داریم. در حقیقت یک ارزیابی ذهنی است،بدین معنا که همیشه بجای واقعیت و  حقیقت  بر اساس گمان و نظر است.
عزت نفس پایین ،در دوره جوانی معمولا" متاثر از فاکتورهای بیولوژیکی و محیطی است.در حالیکه دلایل آن تا حد زیادی خارج از کنترل ما هستند،ولی در بزرگسالی برای  شکل گیری ادراکات ذهنی مثبت تر و جدید از خویشتن می توانیم کار کنیم.
در این مقاله،بطور عمیق تر به موقع و چگونگی بوجود آمدن عزت نفس پایین و نیز نحوه تقویت اطمینانی که سزاوار آن هستید می پردازیم.
*نشانه های عزت نفس پایین
از همه مهم تر اینکه،عزت نفس پایین یک بیماری قابل تشخیص پزشکی نیست،بلکه مجموعه ای از عادات،احساسات و ادراکات درونی است.در حالی که عزت نفس پایین نشانه های عمومی دارد،اما برای هر کسی بطرز متفاوتی بروز می کند.
برخی از نشانه های درونی آن بشرح ذیل هستند:
۱)احساس بی ارزشی،ناخوشایندی و عدم مطلوبیت
۲)ترس وسواسی از شکست یا باور به اینکه در هیچ چیزی خوب نیستید(موقعی که هیچ مدرکی برای درستی آن وجود ندارد)
۳)برخورداری از سندرم ایمپاستر (خود ویرانگری) یا نداشتن احساس تعلق
۴)احساس اینکه موفقیت ها یا کمالات تان تصادفی هستند یا اینکه سزاوار آنها نیستید.
۵)خود گفتگویی منفی
۶)احساس اینکه همیشه سر بار هستید.
۷)همیشه به خود شک داشته یا نتایج را قبل از اقدام با دید منفی پیش بینی کرده و از خود انتقاد می کنید.
نشانه های خارجی عزت نفس پایین ممکن است شامل موارد ذیل باشند:
۱)فقدان تنظیم مرز شخصی
۲)خوشایند مردم بودن ،بله گفتن به هر چیزی و هر کسی
۳)دشواری آموختن مفاهیم و مهارت های جدید بویژه آنهایی که توسط جامعه دشوار فرض می شوند مانند ریاضی
۴)دشواری گرفتن دوستان جدید یا وابستگی فزاینده به دوستان موجود
۵)اجتناب از تعارض
۶)دنبال نکردن آنچه که می خواهند و عدم تقاضا برای چیزی که نیاز دارند.
۷)عدم کنترل بر زبان بدن مانند شانه های خمیده،ژست های حفاظتی،تماس چشمی محدود شده
۸)گوشه گیری اجتماعی
۹)اضطراب اجتماعی
*عزت نفس پایین ممکن است بیانگر یک عارضه سلامت روان باشد.
خود ادراکی ارتباط نزدیکی با سلامت روان دارد.بنابراین،در حالیکه عزت نفس پایین  یک مشکل قابل تشخیض پزشکی نیست،اما خیلی از نشانه های عزت نفس پایین همانند نشانه های مشکلات سلامت روان هستند.برای مثال،اشکال در دوست گیری،احساس بی ارزشی و خود گفتگویی منفی مکرر همه عمدتا" در افراد مبتلا به افسردگی تجربه می شوند.
اگر فکر می کنید که عزت نفس پایین تان ممکن است بیانگر یک عارضه سلامت روان بزرگتری باشد،قویا" کار با یک درمانگر حرفه ای را تشویق می کنیم.
*آیا  برای تشخیص عزت نفس پایین، تستی وجود دارد؟
هیچ تست یا ابزار پذیرفته شده جهانی برای اسکن عزت نفس پایین وجود ندارد(بخاطر داشته باشید که بصورت پزشکی قابل تشخیص نیست).اما مقیاس عزت نفس رزنبرگ (RSE) از زمانی که در سال ۱۹۶۵ابداع شد بعنوان یک واحد سنجش بکار رفته است.
نکته دیگر برای یادآوری آن است که معمولا" پی بردن به اینکه در حال تجربه عزت نفس پایین هستید کار سختی نیست.به لیست نشانه های فوق نگاه کنید.آیا برخی یا همه آنها در وجودتان برجسته هستند؟اگر اغلب بطور مداوم احساس بی کفایتی می کنید و این احساس بر روشی که زندگی می کنید اثر می گذارد،با احتمال زیاد عزت نفس پایین دارید!
همچنین موضوعی مطلوب برای در میان گذاشتن با یک درمانگر یا متخصص حرفه ای سلامت روان است.بمجرد اینکه دریافتید باورهایتان راجع به خودتان بخاطر عزت نفس پایین و نه بر اساس واقعیت هستند،می توانید شروع به نوسازی درکی مثبت از خود کنید.
*علل عزت نفس پایین
سطح پایه عزت نفس از ابتدا در حین سال های رشد از کودکی به نوجوانی شکل می گیرد.طی این دوره عمر هست که آگاهی نسبت به هویت تان رشد می کند و شروع به شکل گیری درکی از چگونگی تناسب خود با دنیای بزرگتر می کنید.
تجاربی که در کودکی دارید می تواند بر چگونگی نگرش نسبت به خودتان اثری طولانی مدت داشته باشد.اگر بعنوان یک کودک توجه و مراقبت کافی دریافت نکردید،چنین خلائی در بزرگسالی می تواند به احساسات بی ارزشی مبدل شود.اگر والدین تان عزت نفس پایین داشتند،ممکن است ناخوداگاه از روش احساس آنها نسبت به خودشان تقلید کنید.
ادامه دارد