اگر علائم اختلال شخصیتی پارانویایی را در کسی که از او مراقبت می کنید تشخیص دادید،مهم است بخاطر آورید که نمی توانید او را درمان کرده یا مجبور به درمان کنید.اما می توانید به جستجوی کمک حرفه ای تشویق و در جریان بهبودی پشتیبانی کنید.
*درمان اختلال شخصیتی پارانویایی
درمان  اختلال شخصیتی پارانویایی عمدتا" بر روان درمانی تمرکز می کند.یک درمانگر می تواند به فرد محبوب تان کمک کند تا مهارت هایی را برای ساخت همدلی و اعتماد،بهبود ارتباط و روابط و غلبه بهتر بر عوارض اختلال پرورش دهد.چون وجود دیگران ممکن است تفکرات پارانویایی و رفتار مضطربانه را تقویت کند،احتمال دارد که فرد از درمان فردی بیش از گروهی سود ببرد.
روان درمانی شناختی-رفتاری( CBT)می تواند به فرد مبتلا  به اختلال شخصیتی پارانویایی کمک کند تا باورهای تخریبی و الگوهای تفکر خود را بشناسد.
با تغییر چگونگی تاثیر این باورها بر رفتار، روان درمانی شناختی-رفتاری می تواند با کمک به کاهش پارانویا چگونگی تعامل فرد با دیگران را بهبود دهد.
روان درمانی شناختی-رفتاری نیز می توانددکمک کند تا فرد روش های بهتری جهت رفع و رجوع احساسات،ماورای ابراز خشم  و انتقاد نسبت به دیگران بیاموزد.
*موانع درمان
اولین چالش اصلی برای فرد مبتلا به اختلال شخصیتی پارانویایی پذیرفتن وجود آشفتگی و بی نظمی در تفکر خود و استقبال مشتافانه از نیاز به درمان است.تلاش برای مجبور کردن فرد مبتلا به اختلال شخصیتی پارانویایی جهت جستجوی کمک اغلب با  افزودن مقاومت و تفویت پارانویای آنها مبنی بر اینکه مردم در حال توطئه در مقابل آنها هستند نتیجه معکوس بدنبال دارد.
مانع دیگر برای درمان ،غلبه بر عدم اطمینان و بدگمانی شخص مبتلا به اختلال شخصیتی پارانویایی نسبت به درمانگر و کسانی است که در حال کمک به او هستند. همانند همه روابط،اعتماد و اطمینان مولفه اصلی یک رابطه موثر درمانگر-مشتری است.اگر فرد محبوبتان به انگیزه های درمانگر مظنون بوده ، نگران افشای جزئیات اطلاعات شخصی خود باشد یا بطریق دیگری براحتی به او  اعتماد نکند، با احتمال خیلی زیاد درمانگر موفق نخواهد شد.
یافتن درمانگر درست برای هر عارضه روانی اغلب می تواند تلاش و زمان بگیرد واین بطور ویژه در مورد  اختلال شخصیتی پارانویایی صدق می کند.شخص مبتلا به  اختلال شخصیتی پارانویایی نیاز دارد احساس کند که در حال کار با همدستی یک درمانگر و نه تحمل تجربه درمان اجباری  است.ممکن است یافتن درمانگری که بخوبی مناسب باشد تلاش های مضاعف بطلبد و مستلزم برنامه طولانی مدت درمان برای مدیریت دائم عوارض اختلال شخصیتی پارانویایی نیز باشد.
*تجویز دارو
هیچ دارویی که بطور ویژه برای اختلال شخصیتی پارانویایی منظور شده باشد وجود ندارد،اگرچه داروهای ضد روان پریشی ممکن است برای درمان اثرات پارانویایی شدید استفاده شوند.سایر داروها نیز می توانند برای کمک به کنترل عوارض مربوطه مانند اضطراب یا افسردگی مصرف شوند.
در حالیکه این داروها ممکن است بصورت ترکیبی با درمان سودمند باشند،اما خیلی از افراد مبتلا به اختلال شخصیتی پارانویایی  نسبت به مصرف دارو مشکوک هستند،بویژه اگر فوایدش بلافاصله آشکار نشود.
*چگونگی تاثیر اختلال شخصیتی پارانویایی بر روابط
اگر رابطه ای با فرد مبتلا به اختلال شخصیتی پارانویایی دارید از قبل می دانید که چقدر می تواند پر دغدغه و از نظر احساسی پر تلاطم باشد.خواه در مواجهه با همسر،شریک زندگی یا عضو خانواده باشد،بدگمانی،اتهام ، سرزنش و تحریف سخنانتان برای استخراج معنایی دیگر می تواند اثرات خیلی بدی داشته باشد.توهین های زبانی،فقدان حساسیت نسبت به احساسات شما،و باور لجوجانه ای که همیشه حق با او است می تواند به شما چنین احساسی بدهد که پیرامون آنها باید بر روی پوسته تخم مرغ راه بروید.از سوی دیگر،حسادت و کنترل رفتار آنها حفظ ارتباطات اجتماعی و سایر روابط شما را مشکل می سازد و موجب می شود تا احساس انزوا و تنهایی کنید.
احتمالا" احساسی مشابه آن دارید که فرد مبتلا به اختلال شخصیتی پارانویایی هرگز شما را آنگونه که واقعا" هستید نمی بیند.خیلی در مورد احساسات خودش احتیاط می کند و در مورد آشکارکردن هر چیز شخصی خود اعتماد نکرده و بدبین است.حتی احساس نزدیکی کردن می تواند برای او  مشکل باشد.
در روابط سالم،بمرور زمان که دو نفر همدیگر را بهتر می شناسند، اعتماد گرایش به عمیق تر شدن دارد. اما در رابطه با فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویایی،اغلب عکس آن رخ می دهد.هر چه رابطه طولانی تر باشد،شخص مبتلا به اختلال شخصیت پارانویایی کمتر به شما اعتماد می کند و بدگمان تر می شود.
ادامه دارد
 منبع؛ https://www.helpguide.org
ترجمه و تلخیص :غریب واحدی پور