ما همه ناامنی ها و تزلزل هایی داریم.اما اگر  بیش از اندازه و بطور وسواسی به  بی کفایتی های خود فکر کرده یا باور کنید که سزاوار شادکامی نیستید،می توانید با عقده حقارت(خود کم بینی) دست به گریبان باشید.
خود گفتگویی منفی مداوم می تواند یک مانع جدی سر راه زندگی روزانه باشد.اما چنین رفتاری باید متوقف شود.هر چیزی که راجع به علائم،اثرات و درمان یک عقده حقارت نیاز است بدانید بشرح ذیل است.
عقده حقارت چیست؟
عقده حقارت،عزت نفس پایین مزمن یا خود تصوری منفی عمیق بخاطر بی کفایتی ادراکی است.انجمن روانشناسی آمریکا( APA) آن را بعنوان "یک احساس اساسی بی کفایتی و ناامنی ناشی از نقصان بدنی یا روانی تصوری یا واقعی"توصیف می کند.
اگر چه عقده حقارت یک عارضه رسمی شناخته شده توسط کتابچه آماری و تشخیصی اختلالات روانی( DSM-5)نیست،اما می تواند نشانه ای از ابتلا به عارضه های ذیل باشد:
اضطراب
افسردگی
اختلال استرس پسا آسیب( PTSD)
اختلال شخصیتی یا اختلال روانی دیگر
*آیا من عقده حقارت دارم؟اثرات و علائم
بخاطر داشته باشید که عقده حقارت یک عارضه قابل تشخیص پزشکی نیست.بلکه این مفهوم توسط دکتر و روان درمانگر آلفرد آدلر در سال ۱۹۰۷ ابداع شد.در فرهنگ عامه و برخی محافل روانشناسی مد شد،اما متخصصین و محققین بطور کلی ترجیح می دهند که از  آن با عنوان عزت نفس پایین یاد کنند.
اثرات عقده حقارت ممکن است شامل موارد ذیل باشند:
احساسات بی ارزشی
احساس اضطراب یا ناراحتی
فقدان انگیزه
عزت نفس و اعتماد به نفس پایین
در کشمکش و تقلا برای انجام مهارت های اجتماعی
عملکرد مدرسه یا کاری ضعیف
عقده حقارت بسته به شخصیت فرد ممکن است واکنش های رفتاری متفاوت را  برانگیزاند.برای دنیای خارج،چنین واکنش هایی ممکن است بدین شرح باشند:
ظاهر شدن بصورت منزوی و گوشه گیر
جستجوی توجه یا چاپلوسی
پیرامون دیگران عصبی و مضطرب می شوند
خود اندیش بنظر می آیند(هر چیزی راجع به خودشان و غم و غصه هایشان می سازند)
در گرفتن دوستان و حفظ یک رابطه دچار کشمکش هستند.
*اما چه چیزی عقده حقارت را بوجود می آورد؟
عقده حقارت می تواند از مشکلات سلامت روان شبیه اضطراب یا افسردگی یا فاکتورهای خارجی مانند فشارهای اجتماعی منفی یا ضربه روانی گذشته سرچشمه بگیرد‌‌.
*فاکتورهای خطر
تحقیقات زیادی راجع به عوامل بوجود آورنده عقده حقارت صورت نگرفته است.اما محققین در مورد عزت نفس پایین تحقیق کرده اند.
 تحقیق کوچکی در سال ۲۰۱۸ و یک نمونه گیری در سال ۲۰۱۱از بیش از ۶۰۰۰نوجوان،چندین فاکتور خطر را برای رشد و پرورش یک خود تصوری منفی شناسایی کرده اند:
تجربه ضربه روحی یا بدرفتاری
دارای اضافه وزن یا بدنی چاق
روزانه سه ساعت تماشای تلویزیون
مونث بودن
نمونه گیری چندین فاکتور تقویت کننده عزت نفس را نیز عیان ساخت.بنظر معقول می رسد که فقدان این عوامل اثرگذار مثبت هم ممکن است خطر رشد عقده حقارت را افزایش دهد:
والدین فعال در پیگیری فعالیت های درسی و غیر درسی
موفقیت در مدرسه یا کار
فعالیت بدنی(بویژه ورزش های تیمی)
درآمد خانوادگی بیشتر
بطور کلی،مجموعه ای از شرایط خارجی منفی مانند بدرفتاری،بیکاری،یا ناخرسندی از ظاهر خود می تواند به احساسات زیان بار بیچارگی و پستی منتهی شود.درک اینکه چگونه تبعیض نژادی،جنسیتی،طبقاتی و نگاه تبعیض آمیز به معلولان می تواند خود ارزشی را تخریب کند آسان است.معرفی منفی آنلاین یا در رسانه می تواند عزت نفس را نیز تخریب کند.
افسردگی
افسردگی می تواند موجب  تفکر منفی و احساس بی ارزشی گردد.
اگر در حال تجربه افسردگی هستید،قابل درک است که مارپیچ منفی گرائی،نومیدی و حتی فقدان انگیزش می تواند تا حد زیادی شبیه عقده حقارت باشد.البته،اینطور نیست که هر فرد مبتلا به افسردگی اثرات مشابه ای از خودش بروز دهد،بنابرابن اگر مظنون به افسردگی هستید،همیشه بهترین روش گفتگو با یک دکتر است.
اضطراب
اینطور نیست که هر فرد دارای عزت نفس پایین ،مبتلا به اضطراب باشد.
لکن،خیلی از افراد مبتلا به اضطراب بویژه اختلال اضطراب اجتماعی با احساس مورد قضاوت قرار گرفتن توسط دیگران و تفکر عدم برخوردای از شخصیت مطلوب در کشمکش هستند.
*اثرات طولانی مدت عقده حقارت چه هستند؟
باور اینکه سزاوار عشق،شادی و موفقیت نیستید بیش از بی فایده بودن است.چنین نگرش بطور بالقوه مخرب است.
احساسات مداوم پستی و خود کم بینی می تواند چندین اثر منفی داشته باشد.
اضطراب و افسردگی، تحقیق سه ساله منتشر شده ای در سال ۲۰۱۷عیان ساخت که عزت نفس پایین در ارتباط با ریسک بیشتر رشد اضطراب و افسردگی است.
ادامه دارد
منبع:Source: greatist.com
ترجمه و تلخیص؛غریب واحدی پور