پیتر دبلیو گالبریث سفیر سابق ایالات متحده در کرواسی
ایران چگونه می تواند از تصمیم ترامپ برای خروج از برجام سود ببرد؟
عصبانی بودن ایرانیان در خصوص تصمیم دونالد ترامپ برای تجاوز از شروط توافق هسته ای ایران موسوم به برجام قابل در ک است.با وجود اینکه ,ایران به تعهداتش عمل کرده است ولی آمریکا به اتکای وجود ترامپ چنین نکرده است.
نطق ترامپ کینه توزانه,غیر منصفانه و غیر واقعی بود.اما همچنین روشن بود که منبع واقعی تنفرش نه ایران,بلکه اوباما بود.براستی,روش دونالد ترامپ برای حکومت کردن بنظر می رسد که نشأت گرفته از ناامنی ناشی از بی کفایتی خود در مقایسه با سلف خود باشد.
در حالیکه عصبانیت درک می شود,واقعا" مبنای خوبی برای عکس العمل هم هست.در این مرحله,بهتر است که قبل از عکس العمل نشان دادن بطور استراتژیک بیندیشید.
ایران به دو دلیل وارد برجام شد که متضمن تعهداتی ماورای الزامات مربوط به معاهده منع تکثیر سلاح های هسته ای بود.اول برای رهائی از تحریم های اقتصادی فلج کننده و دوم برای خاتمه دادن به انزوای بین المللی بود.هر دو هدف هنوز قابل حصول هستند و با یک استراتژی درست ایران می تواند به یک موقعیت قویتر بین المللی نسبت به هر زمانی از هنگام خلق جمهوری اسلامی تا کنون برسد.
ایالات متحده یک منبع مهم تجارت یا سرمایه گذاری برای ایران نیست.قادر نبودن برای خرید و فروش مستقیم از ایالات متحده تأثیر زیادی بر اقتصاد ایران ندارد.مشکل ایران تحریم های موسوم به ثانویه یعنی ناتوانی شرکت های غیر آمریکایی برای دسترسی به بازار آمریکا یا استفاده از سیستم بانکی ایالات متحده در صورت تجارت آنها با ایران است.اما تحریم های ثانویه میدان بازی است که هر دو طرف می توانند در آن بازی کنند.اتحادیه اروپا در مجموع اقتصادی بزرگتر از ایالات متحده دارد.چین یک طرف برجام است دومین اقتصاد دنیا از نظر بزرگی را دارد.اگر ایالات متحده بتواند از تحریم های ثانویه بر ضد تجارت چین یا اروپا برای ترقی سیاست خارجی خود با هدف زیان رساندن به ایران استفاده کند,چینی ها و اروپایی ها می توانند از تحریم های ثانویه متقابل برای حفظ  توافق استفاده کنند.ایران باید بطور معقولی با اروپا,چین و روسیه برای بی اثر کردن تحریم های ثانویه ایالات متحده کار کند.چنین تدابیری ممکن است حتی ارزش اقتصادی توافق هسته ای را برای ایران تقویت کند زیرا خیلی از شرکت های اروپایی تحت برجام بخاطر باقیماندن تحریم های ایالات متحده تمایل به سرمایه گذاری در ایران نداشتند.
ایرانی ها بطریق قابل درکی از اینکه بنظر می رسید امضاء کنندگان برجام از خواسته ترامپ برای مذاکره مجدد برجام پشتیبانی می کنند نا امید شدند.البته,رهبران اروپایی به خوبی می دانستند که این اتفاق نمی افتد,اظهارات پشتیبانی کننده برای اهداف ترامپ بطور ساده بخشی از تلاش برای وادار کردن او به منظور ماندن بر توافق بود.با خروج آمریکا از توافق,فرانسه ,آلمان و بریتانیا باید ایران را برای ماندن بر توافق تشویق کنند.این وضعیت ایران را در موقعیتی قرار می دهدکه  قادر به مطالبه امتیازات اضافی در خصوص موضوعات امنیتی و اقتصادی باشد.
هدف دوم ایران از امضای توافق هسته ای خاتمه دادن به انزوای بین المللی خود بود که توسط آمریکا هماهنگ می شد.در این زمینه دونالد ترامپ بهترین دوست ایران است.از نقطه نظر خیلی از جمله متحدین آمریکا کشور یاغی ایالات متحده است.مطابق با تمام اسناد از جمله اطلاعات ایالات متحده ایران پایبند توافق بود.ایران بر قول خود ایستاد,اما ایالات متحده تحت حاکمیت ترامپ نقض عهد کرد.
رئیس جمهور فرانسه امانوئل ماکرون بیش از هر رهبر خارجی بر روی توسعه رابطه با دونالد ترامپ سرمایه گذاری کرد.در سال2017,او ترامپ را به جشن های روز باستیل دعوت کرد و از او نوعی پذیرایی بعمل آورد که فقط در فرانسه امکان پذیر بود.ترامپی را که به آسانی دچار غرور می شود غرور گرفت.(در مقابل,نخست وزیر بریتانیا باید دعوتش را برای یک دیدار رسمی ترامپ پس می گرفت.رئیس جمهور ایالات متحده خیلی نسبت به نخست وزیربریتانیا ترزا مری می غصبناک است که یک دیدار او می توانست حکومت اقلیت او را نابود کند.)
ماکرون هیچ چیزی بیش از ماندن ترامپ بر توافق با ایران از او نمی خواست.همچنانکه او گفت,عدم موفقیتش بخاطر مشکلات داخلی ایالات متحده بود(یعنی وسواس فکری ترامپ در خصوص احساس تحقیر نسبت به سلف قبلی خود اوباما )براستی,ماکرون از سرمایه گذاری خود بر روی ترامپ در خصوص محیط زیست,تجارت یا هر چیزی دیگری هیچ چیزی بدست نیاورد.تقریبا" بدون شک,او اکنون سعی می کند رویه دیگری اتخاذ کند.با ایالات متحده ای که خود منزوی شده است ,رئیس جمهور فرانسه رهبر طبیعی اروپا و دنیای آزاد است.و برای تحقق اهداف اروپا,احتمالا" ماکرون طرح مستقلی را ترسیم می کند.و تقریبا" بدون شک بخشی از آن یافتن روش هایی برای حفظ ایران در برجام است.
در حالت عصبانیت,ایران ممکن است برای خروج از برجام وسوسه شود.این دقیقا" چیزی است که ترامپ امیدوار است اتفاق بیفتد.این وضعیت ایران را در سطح یکسانی همانند ایالات متحده قرار می دهد.از طریق باقی ماندن بر توافق,ایران در موقعیت کسب امتیازات مهمی از اروپا و همینطور حمایت از چین می شود.یک ترامپ منزوی شده بیشتر از همیشه به تنزل رهبری آمریکا در جهان ادامه می دهد.ایرانیان باید به یک نکته ساده توجه کنند:موقعی دشمنتان در آستانه پریدن از یک ساختمان بلند است,نیازی به هل دادن نبست.
پیتر دبلیو گالبریث سفیر سابق ایالات متحده در کرواسی و مؤلف چندین کتاب راجع به جنگ عراق از جمله"پایان عراق" است:چگونه بی کفایتی آمریکایی جنگ بی پایانی در عراق خلق کرد.
منبع:تهران تایمز14مه2018
ترجمه و تلخیص:غریب واحدی پور